Rasa wywodzi się z Niemiec, a jej nazwa pochodzi od nazwiska Karla Fryderyka Louisa Dobermanna (1834 - 1894) jej twórcy, pierwszego hodowcy, który był również lekarzem, poborcą podatkowym, policjantem i oprawcą. Nigdzie nie odnotowano jakich ras użył do stworzenia dobermana, ale były to prawdopodobnie: owczarek, rottweiler, wyżeł niemiecki, oraz być może beauceron z wyżłem weimarskim. W celu uszlachetnienia rasy w późniejszych latach, dobermana skrzyżowano z terrierem manchesterskim i greyhoundem, co poprawiło jego walory fizyczne oraz sylwetkę. Wyhodowane psy często były używane jako psy stróżujące i policyjne. Liczne stosowanie ich w służbie policyjnej doprowadziło wówczas do nadania im przydomka "psy żandarmów". W łowiectwie były używane przeważnie do zwalczania dzikich drapieżników.Najczęściej spotykanymi odmianami umaszczenia są: czarny - podpalany oraz czekoladowy i czekoladowy - podpalany. FCI nie dopuszcza innych odmian kolorystycznych, jednak istnieją dobermany: błękitne, izabelowate, białe. Sierść powinna być krótka, gęsta i ściśle przylegająca do ciała psa. Podszerstek jest niedopuszczalny.Dobermany mają dość wrażliwy układ pokarmowy, na ogół to pies zdrowy - późno starzejący się. Miewa problemy z systemem trawienia, niektóre psy (zwłaszcza brązowe) maja skłonność do alergii skórnych. Dobermany, podobnie jak inne psy o posturze i charakterze sportowca, mogą mieć zwłaszcza w młodości problemy z układem sercowo-oddechowym i nie powinny być zbyt forsownie ćwiczone. Brak podszerstka i delikatna skóra sprawiają, że pies ten zimą w naszym klimacie stosunkowo łatwo marznie i potrafi się przeziębić.
Jego krótki, twardy i ścisłe przylegający do skóry włos nie wymaga wiele pielęgnacji. Trzeba koniecznie pamiętać o czyszczeniu uszu (zwłaszcza o zwierząt o uszach nie kopiowanych), przycinaniu pazurów (jeśli nie ściera ich sobie biegając) oraz o zapobieganiu powstawania kamienia nazębnego.